Gastroenterologia

GASTROSKOPIA Gastroskopia przez nos to rozwiązanie alternatywne wobec badania przez jamę ustną. Stosuje się ją u osób z bardzo silnym odruchem wymiotnym lub odczuwających silny stres w związku z badaniem. Gastroskopia nie boli, ale nie jest przyjemna. Badanie trwa od kilku do kilkunastu minut.

Co to jest gastroskopia? To badanie, podczas którego lekarz może obejrzeć przełyk, wnętrze żołądka oraz dwunastnicy na monitorze, do którego obraz przesyła gastroskop. To specjalny rodzaj endoskopu – ma kamerę, źródło światła oraz narzędzie pozwalające na pobranie wycinka lub usunięcie zmian śluzówki, a także umożliwiające wtłoczenie gazu do żołądka podczas przeprowadzania procedury.

Gastroskopia służy do diagnozowania chorób układu pokarmowego oraz do celów terapeutycznych – np. usunięcia polipów czy innych zmian z przełyku, żołądka czy dwunastnicy. Wskazaniem są dolegliwości, takie jak:
- utrudnienie połykania,
- przewlekła zgaga,
- przewlekłe zapalenie żołądka,
- wymioty lub przewlekłe nudności,
- krwawienie z układu pokarmowego,
- idiopatyczna utrata masy ciała.

Podstawowym rodzajem gastroskopii jest badanie, podczas którego gastroskop wprowadza się przez jamę ustną. U małych dzieci badanie to wykonuje się w znieczuleniu ogólnym. Gastroskopia pod narkozą jest rozwiązaniem stosowanym tylko u najmłodszych, dorosłym odczuwającym silny strach przed procedurą mogą zostać podane dożylnie leki uspokajające. Jeśli jest taka możliwość, u takich osób przeprowadza się gastroskopię przez nos. Dzięki temu dyskomfort odczuwany przez badanego może być mniejszy, niż gdy endoskop wprowadzany jest przez usta.
Gastroskopia przez nos nie wymaga kontaktu endoskopu z językiem, co eliminuje odruch wymiotny. Jest przeprowadzana gastroskopem o średnicy 6 milimetrów, podczas gdy przyrząd do badania przez jamę ustną ma średnicę 10 milimetrów.

Czy gastroskopia boli? Standardem jest gastroskopia ze znieczuleniem miejscowym gardła lub gardła i nosa. Do znieczulenia używa się preparatu w aerozolu. Badanie zazwyczaj nie boli, ale osoby badane często odczuwają dyskomfort. W wielu przypadkach wiąże się on z wtłaczaniem do żołądka gazu – może to powodować uczucie wzdęcia i odbijanie. Gastroskopia pod narkozą u dzieci nie boli ani nie Wyniki gastroskopii uzyskuje się w trakcie badania – lekarz na bieżąco widzi i ocenia tkanki, a na wyniki badania histopatologicznego pobranych wycinków czeka się zwykle nie mniej niż 21 dni.

Kolonoskopia polega na wprowadzeniu cienkiego, a zarazem giętkiego instrumentu zakończonego kamerką do odbytu pacjenta w celu obejrzenia układu pokarmowego, w tym całego jelita grubego. Badając śluzówkę, można wykryć bakterie odpowiedzialne za tworzenie się polipów i zgrubień.
Kolonoskopia pozwala wykryć raka jelita grubego, który jest trzecim najczęściej występującym nowotworem u mężczyzn (na pierwszym miejscu jest rak płuc, a na drugim rak prostaty) oraz drugim u kobiet (na pierwszym miejscu jest rak piersi).
Kolonoskopia - wskazania do badania
Kolonoskopię można podzielić na kolonoskopię diagnostyczną, którą przeprowadza się w celu zlokalizowania chorób przewodu pokarmowego, oraz na kolonoskopię terapeutyczną, w trakcie której usuwane są polipy i guzki. Głównym wskazaniem do przeprowadzenia kolonoskopii diagnostycznej jest badanie profilaktyczne dotyczące raka jelita grubego. Badanie należy również zrobić u pacjentów, u których występują krwawienia z odbytu. Do innych wskazań należy również obecność krwi w kale chorego, silne bóle w dolnych partiach brzucha o niewiadomym pochodzeniu, niedokrwistość z powodu niedoboru żelaza oraz problemy z wypróżnianiem (zaparcia lub krwiste biegunki). Poza tym, kolonoskopię wykonuje się u osób, które mają stany zapalne jelit (np. wrzody na żołądku).
Kolonoskopię terapeutyczną nazywaną również leczniczą przeprowadza się u pacjentów, którzy mają polipy w ścianach jelita grubego bądź zwężenia, które mogą doprowadzić do rozwijania się chorób lub być pierwotnym miejscem przemian nowotworowych.

Przygotowania są niezwykle istotne w przypadku kolonoskopii. Przed planowanym zabiegiem należy poinformować lekarza o chorobach związanych z sercem: nadciśnieniu tętniczym lub chorobie niedokrwiennej serca. Ponadto warto powiedzieć doktorowi o takich dolegliwościach jak:
- jaskra;
- cukrzyca (pacjenci są zapisywani na godziny poranne);
- uczulenie na leki;
- ciąża;
- skaza krwotoczna;
- miesiączka, która wystąpiła w dniu badania;
- choroba psychiczna.

W zależności od przepisanego przez lekarza leku, pacjent może się różnie przygotowywać do badania. Najczęściej chorym podawany jest preparat Fortrans. Może to być również CitraFleet, Eziclen lub Moviprep. W przypadku Fortransu jeśli badanie kolonskopowe jest rano, picie roztworu należy rozpocząć w godzinach popołudniowych (14.00 - 15.00). Rozpuszczony w jednym litrze wody preparat trzeba pić co 15 minut. Łącznie pacjent wypija 4 litry płynu. Jeśli pojawią się nudności, dwa litry można wypić wcześnie rano w dniu badania. Do preparatu można dodać cytrynę lub schłodzić go w lodówce. Od rozpoczęcia kuracji do kolonoskopii nie wolno nic jeść. Dozwolone jest wyłącznie picie niegazowanych napojów (wody lub herbaty). Jeśli badanie jest po popołudniu, picie Fortransu można rozpocząć w godzinach popołudniowych (16.00 - 17.00), wypijając dwa litry płynu co 15 minut, a kolejne dwa litry dokończyć rano.

REKTOSKOPIA: Badanie o nazwie rektoskopia pozwala obejrzeć odbyt, odbytnicę i fragment jelita grubego. Zazwyczaj test jest niebolesny i trwa kilka minut. Rektoskopia może być diagnostyczna lub terapeutyczna. Umożliwia zarówno wykrywanie chorób odbytu i odbytnicy, jak i ich leczenie.

Co to jest rektoskopia? To badanie endoskopowe odbytu i odbytnicy. Z tego powodu może kojarzyć się z kolonoskopią, czyli badaniem endoskopowym dolnych części układu pokarmowego. Jednak rektoskopia i kolonoskopia mają inny zakres. Rektoskopia pozwala obejrzeć wyłącznie odbyt i odbytnicę oraz niewielki fragment jelita, a kolonoskopia także całe jelito grube. Rektoskopia kosztuje od 120 do 450 złotych.

Przygotowanie do rektoskopii, wskazania: w niektórych ośrodkach przeprowadzających badanie wymagane jest przed rektoskopią przygotowanie w dniu zabiegu i dzień, a nawet dwa dni wcześniej. Przez dobę lub dwie doby przed badaniem należy stosować dietę płynną. Mogą być to np. zupy przecierowe czy koktajle. Dzień przed rektoskopią należy wykonać wlew doodbytniczy. Niezbędne do tego preparaty można nabyć w aptece bez recepty. W dniu badania na około 3 godziny przed rozpoczęciem procedury należy powtórzyć wlew doodbytniczy.